- ертерек
- сын.پيشاپيش ، مقدم
Қазақша-парсыша сөздік. 2015.
Қазақша-парсыша сөздік. 2015.
Априори — (лат. а priori әуелден, бастан) – таным теориясында білім апостериориден өзгеше, тәжірибеге дейін және одан тәуелсіз алынатын, әуел бастан санаға тән дегенді білдіретін термин. Басқаша айтқанда адам білімі тәжірибеден тәуелсіз, одан бұрын пайда… … Философиялық терминдердің сөздігі
Санкхья — (санскр «сан», «санау», «есеп», тура мағынасы болмыстың негізгі принциптерін есептеу) көне үнді философиясының алты ортодоксальды жүйелерінің (даршандардың) бірі. Оның негізін қалаушы көне дана Капила (б.д.д.VII ғ.) деп есептеледі, бірақ оның… … Философиялық терминдердің сөздігі
Эристика — (гр. eristikos пікір таласушы) пікір айтысудың, таласудың әдісі, оның мақсаты: қорғалып жатқан көзқарастың дұрыстығы немесе қателігіне қарамастан жеңіп шығу. Оның анықтамасын Аристотель берген, бірақ ол өзінің кең дамуын одан ертерек, софистер… … Философиялық терминдердің сөздігі
білте — ир. зат. Шамның жанатын жерін майға қосып тұру үшін мақта, матадан істелетін тілше. ир. зат. көне Ертерек кезде мылтықты, зеңбіректі от алдыратын тұтандырғыш зат … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
бұқа — зат. кәсіб. Буылған қамыстан жасалған бөгет, су жолына қойылған тосқауыл. зат. Сиыр малының піштірілмеген еркегі. Сиырдан гөрі бұқа ірі, салмағы да едәуір ауыр, кеудесі кең, омыраулы, мойны күдірейген жуан, басы үлкен, сүйегі ауыр әрі берік,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
әуеллірек — (Қарақ.) ертерек. Ә у е л л ір е к кезде таныс адамдар еді (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жалатайшылық — (Түрікм.: Ашх., Таш., Мары) азғындық, сұм, алаяқтық. Мен бір ертерек ж а л а т а й ш ы л ы қ жасаған адам ғой (Түрікм., Таш.). [Түрікменше жалатай баскесер, алаяқ, ел кезер (Туркм. рус. сл., 1940); қарақ. жалатай алаяқ (Карак. рус. сл., 1958)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жаңалаш арпа — Қ орда., Қарм.) қылықсыз, қабықсыз бидай сияқты арпа. Ж а ң ал а ш а р п а н ы ертерек кезде ектік біз Қ орда., Қарм.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
зере — 1 (Сем.: Абай, Шұб., Ақс., Көкп.) сәукеле астынан киетін, ұзындау келетін әйелдер бас киімі. Әкем, маған үйдегі з е р е м д і әкеп бере қойшы (Сем., Абай) 2 (Қост., Жанг.; Сем., Ұрж.; Рес., Орын.) ертерек кезде сәндік үшін мұрынға таққан сырға.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
киімдік — (Шымк., Түлк.) ертерек кездегі ұзындық өлшеуіші. Бұрынғы кезде бір қойға к и і м д і к мата алатын еді (Шымк., Түлк.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қаратаяқ — 1 (Қар., Қарқ.) ысылған, әккі, талайды көрген. Өй, ол өзі қ а р а т а я қ адам (Қар., Қарқ.) 2 (ҚХР) ертерек кезде қалада оқыған адамға айтылатын кекесін сөз … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі